Pracownicy 4.0 – zdrowie i bezpieczeństwo w erze cyfrowej

W miarę jak technologia cyfrowa zmienia nasze życie i sposób pracy, związane z nią kwestie bezpieczeństwa i zdrowia pracowników stają się ważniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Cyfrowy świat pracy oznacza zarówno wyzwania, jak i możliwości w tym zakresie. W październiku rozpoczyna się europejska kampania informacyjna pn. „Bezpieczeństwo pracy w świecie cyfrowym”. Będzie trwała do 2025 r. i w tym czasie firmy, menedżerowie, związki zawodowe i naukowcy będą podnosili kwestie związku nowych technologii z bezpieczeństwem, zdrowiem i dobrostanem pracowników. Kampania jest zgodna z podejściem Komisji Europejskiej opartym na „Wizji Zero”, upowszechniającym kulturę zapobiegania zagrożeniom i eliminowania wypadków związanych z pracą. Koordynuje ją Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (EU-OSHA). Będzie prowadzona we wszystkich państwach UE.

Nowe technologie stały się powszechnym elementem współczesnego społeczeństwa. W ostatnich dziesięcioleciach technologiczna rewolucja przekształciła nasze życie na wiele sposobów i wpłynęła na niemal każdy aspekt codziennej egzystencji. Zakłada się, że „pracownik 4.0” dostosowuje się do nowych technologii i zmian w miejscu pracy, wykorzystuje je do podniesienia wydajności i skuteczności, jest zmotywowany do pozyskiwania nowych umiejętności i bardziej świadomy wyzwań związanych z pracą w erze cyfrowej. Z badań EU-OSHA („Puls BHP 2022”) wynika, że już ponad 73% pracowników UE używa w pracy laptopów, tabletów i smartfonów, 11% urządzeń do noszenia na ciele, 5% maszyn lub robotów wykorzystujących sztuczną inteligencję, a 3% robotów kontaktujących się z pracownikiem. Wśród polskich przedsiębiorców, mimo tego, że dane GUS oraz „Indeks gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego” (DESI 2022)[1] wskazują, że przedsiębiorstwa mają znaczne zaległości w zakresie poziomu cyfryzacji w stosunku do większości krajów członkowskich, widoczny jest jednak ciągły postęp i wzrost zainteresowania wykorzystaniem nowych technologii.

Jednym z najważniejszych trendów dotyczących organizacji pracy stała się praca zdalna, będąca bezpośrednim wynikiem nowych technologii i cyfryzacji. Chmura obliczeniowa i narzędzia do zdalnego dostępu umożliwiają pracę z dowolnego miejsca. Narzędzia takie jak wideokonferencje i aplikacje do czatowania umożliwiają pracownikom komunikację bez względu na odległość, co znacząco wpływa na strukturę firmy, współpracę między zespołami i relacje zawodowe.

Internet Rzeczy (IoT) umożliwia monitorowanie warunków pracy w czasie rzeczywistym. Dzięki inteligentnym czujnikom, pracodawcy mogą kontrolować parametry środowiskowe, takie jak np. temperatura, wilgotność, ciśnienie i poziom hałasu. Wspiera to ograniczanie zagrożeń, zapobieganie chorobom zawodowym, a także poprawia komfort pracy.

Sztuczna inteligencja (AI) odgrywa kluczową rolę w analizie danych dotyczących bezpieczeństwa. Systemy AI są w stanie identyfikować potencjalne zagrożenia i ostrzegać przed nimi w czasie rzeczywistym. Dzięki temu wypadki przy pracy i urazy mogą być minimalizowane.

Automatyzacja i robotyka także mają wpływają na bezpieczeństwo pracy, pozwalając np. na zastąpienie pracowników w wykonywaniu niebezpiecznych zadań, co redukuje ryzyko wypadków.

Cyfryzacja przynosi nowe narzędzia do zarządzania bezpieczeństwem pracy, umożliwia monitorowanie zagrożeń i ograniczanie ryzykiem zawodowego.

Inteligenta odzież ochronna i czujniki noszone na ciele są kolejnym krokiem w doskonaleniu bezpieczeństwa pracy. Urządzenia te monitorują stan zdrowia pracowników, umożliwiając szybką reakcję na ewentualne problemy.

Rzeczywistość rozszerzona (AR) i rzeczywistość wirtualna (VR) są wykorzystywane do szkoleń BHP, a także do symulowania niebezpiecznych sytuacji, co jest pomocne w lepszym przygotowaniu pracowników do reagowania na sytuacje awaryjne.

Aplikacje mobilne dostarczają pracownikom informacji, poprawiając dostępność i jakość szkoleń BHP, co w efekcie podnosi świadomość i zaangażowanie pracowników, wpływając na poziom kultury bezpieczeństwa pracy.

Jednak równocześnie z możliwościami pojawiają się nowe wyzwania w obszarze bezpieczeństwa pracy, takie jak np.:

  • monitorowanie cyfrowe, utrata niezależności, intensyfikacja pracy i presja na wykonywanie zadań na określonym poziomie;
  • zastępowanie kadry kierowniczej średniego szczebla przez algorytmy przydzielające zadania pracownikom i monitorujące wyniki pracy;
  • izolacja pracowników, wzrost skali wirtualnych interakcji i utrata wsparcia ze strony współpracowników;
  • błędne lub niesprawiedliwe decyzje dotyczące pracowników, wynikające ze zautomatyzowania lub częściowego zautomatyzowania procesów wykorzystujących dane lub oprogramowanie obarczone błędami;
  • brak jasności w kwestii odpowiedzialności za obszar bezpieczeństwa pracy i stosowania przepisów dotyczących bhp;
  • mobilność, elastyczność i dostępność pracowników 7/24; zacieranie się granic między pracą a życiem prywatnym.

Ponadto istnieje także niebezpieczeństwo naruszenia prywatności pracowników, nadmiernego monitorowania i nadużywania technologii. Dlatego w erze cyfrowej kluczem do zapewnienia pracownikom bezpieczeństwa w miejscu pracy jest zrozumienie i właściwe zarządzanie nowymi technologiami.

Technologie cyfrowe, których rozwój przebiega szybciej niż jakiejkolwiek innowacji w naszej historii, zmieniły nasze społeczeństwo i codzienne życie. Stwarzają one większe możliwości dla pracowników i pracodawców w wielu miejscach pracy i we wszystkich sektorach. Są one jednak również źródłem większych wyzwań i zwiększonego ryzyka w zakresie bezpieczeństwa i zdrowia. Kluczem do udanej transformacji cyfrowej jest podejście oparte na ludzkiej kontroli. Sztuczna inteligencja i technologie cyfrowe powinny wspierać – ale nie zastępować – kontrolę i decyzje człowieka lub konsultacje z pracownikami. Należy pamiętać, że nowe technologie mają służyć ludziom i że to ludzie muszą zarządzać zmieniającym się dynamicznie środowiskiem za pomocą nowych narzędzi – mówi dr Zofia Pawłowska, kierująca Zakładem Zarządzania Bezpieczeństwem Pracy w Centralnym Instytucie Ochrony Pracy-Państwowym Instytucie Badawczym (CIOP-PIB).

O takim zarządzaniu cyfryzacją miejsc pracy, które ma na uwadze przede wszystkim człowieka i jego bezpieczeństwo i zdrowie, mówi europejska kampania informacyjna pn. „Bezpieczeństwo pracy w świecie cyfrowym”. Jej celem jest poszerzenie wiedzy na temat bezpiecznego i produktywnego korzystania z technologii cyfrowych we wszystkich sektorach, podniesienie świadomości na temat cyfryzacji i jej wpływu na bezpieczeństwo pracy oraz informowanie o pojawiających się zagrożeniach, możliwościach i wyzwaniach. Kampania promuje podejście oparte na ocenie ryzyka zawodowego, skoncentrowane na człowieku oraz równy dostęp do informacji dla wszystkich zainteresowanych stron, konsultacje z pracownikami podczas opracowywania, wdrażania i stosowania technologii i systemów cyfrowych.

Kampania będzie realizowana w latach 2023-2025 we wszystkich państwach UE. W Polsce jej organizatorem jest CIOP-PIB. W związku z rozpoczęciem kampanii 25 października w Jabłonnie k. Warszawy odbywa się konferencja pn. „Bezpieczeństwo pracy w świecie cyfrowym”. Kolejne wydarzenia są zaplanowane na listopad br. i lata 2024-25.


[1] https://digital-strategy.ec.europa.eu/pl/library/digital-economy-and-society-index-desi-2022

Więcej z branży

Graficy (mimo dość dużego nasycenia rynku) nadal są atrakcyjnymi specjalistami dla wielu pracodawców – od największych, międzynarodowych agencji reklamowych, po niewielkie firmy, funkcjonujące w rynkowych niszach.

Oczywiście zawód grafika daje też szerokie możliwości samodzielnego realizowania się jako współpracujący z różnymi podmiotami freelancer – to opcja dla osób ceniących sobie pracę na własnych warunkach.

Chcący się utrzymać na rynku grafik musi być osobą kreatywną, ale zarazem bardzo obowiązkową i umiejącą pracować w sposób elastyczny oraz wielopłaszczyznowy (od projektu do projektu). Zmienność i dynamika w znacznym stopniu decydują o tym, że średnia wieku w zawodzie grafika komputerowego jest niska (ok. 30 lat).

Jeśli wykazujemy się takimi cechami i czujemy, że w pokonaniu pierwszych progów pomoże nam pasja i wrodzone umiejętności graficzne – warto spróbować swoich sił odpowiednio szybko. Dobre, czyli rozbudowane i urozmaicone portfolio, to najlepsza przepustka do kariery w branży graficznej.

Na początku liczy się każdy wykonany projekt, dlatego wchodząc do zawodu, skupiajmy się nie tylko na wiedzy teoretycznej, ale nie bójmy się podejmować zawodowych wyzwań już w trakcie studiów czy/i uzyskiwania kolejnych zawodowych szlifów.

Projektowanie graficzne to szerokie pojęcie, które obejmuje zarówno pracę z grafiką wektorową (samodzielne tworzenie obrazów), jak i z grafiką rastrową (przekształcanie i poprawianie zdjęć). Oprócz tych dwóch popularnych dziedzin projektowanie graficzne obejmuje również tworzenie grafik 3D, jak i prace związane ze składem i przygotowaniem tekstu do druku (DTP).

Jakie prace najczęściej zleca się grafikom? Do branżowej codzienności należy projektowanie grafik na media społecznościowe, na blogi firmowe, wszelkie typy ulotek, reklamówek, katalogów i plakatów promocyjnych.
To jednak dopiero początek długiej listy – po nich plasują się zlecenia na przygotowanie grafik i całych layoutów na strony www lub do aplikacji mobilnych. Każdy element, jaki widzisz na stronie, wyszedł spod ręki projektanta: tu nie ma miejsca na przypadki.

Bardziej złożone prace graficzne to… wspomniane tworzenie logo firmy. Profesjonaliści, którzy poważnie myślą o swojej marce, wiedzą, że logo to wisienka na torcie, jakim jest cały system identyfikacji wizualnej. To właśnie projektowanie takich kompleksowych rozwiązań jest najciekawszym i najbardziej satysfakcjonującym wyzwaniem w pracy grafika.

Jakie jeszcze prace zleca się projektantom w Polsce? Rosnąca popularność e-commerce zwiększa zapotrzebowanie zarówno na profesjonalny retusz zdjęć produktowych jak i… na fotorealistyczne wizualizacje 3D.
3D jest przy tym jednym z ważniejszych trendów w projektowaniu graficznym. Jego możliwości rosną – trójwymiarowe obrazy nie tylko zastępują prawdziwe produkty w katalogach firmowych, ale również oferują przedstawienia przekrojów, modele zamówień czy wizualizacje.

Osobną kategorią prac graficznych jest skład tekstu i przygotowanie go do druku. Wymaga nie tylko dużej cierpliwości i wyobraźni, ale również specjalistycznej wiedzy dotyczącej typografii.

Podział na grafików i graficzki jest bardzo wyrównany: panowie prowadzą niecałymi dziesięcioma punktami procentowymi. Zawód grafika wykonuje 46,8% kobiet i 54,2% mężczyzn.

Inaczej niż w przypadku copywriterów, projektowaniem graficznym zajmuje się nieco starsza grupa wiekowa – prawdopodobnie ma to związek z tym, że aby zacząć realizować pierwsze komercyjne zlecenia, potrzebna jest wiedza i doświadczenie.

Wśród freelancerów grafików dominują przedstawiciele grupy wiekowej 25-34 lata. Jest ich aż 47,9%. Mniej liczne, choć wciąż zauważalne reprezentacje mają projektanci graficzni w wieku od 18 do 24 lat (24,5%) oraz w grupie pomiędzy 35 a 44 rokiem życia (19,3%).

Pozwala to zauważyć, że projektowanie graficzne popularne jest głównie wśród młodych ludzi, co jednak nie znaczy, że grupy wiekowe powyżej 44 roku życia są w badaniu zupełnie nieobecne. Projektanci w wieku 45-54 stanowią jednak tylko 6,3% badanej próby, a ci powyżej 55 roku życia to zaledwie 1,6%.

Co ciekawe, jeszcze mniejszą reprezentację mają najmłodsi graficy, którzy nie ukończyli jeszcze 18 roku życia: jest ich tylko 0,5%.

Fotografia studyjna

Fotografia studyjna to rodzaj fotografii, która jest wykonywana w kontrolowanych warunkach studia fotograficznego, zazwyczaj za pomocą specjalistycznego sprzętu oświetleniowego i tła. Fotografia studyjna charakteryzuje się starannym podejściem do oświetlenia, kompozycji, detali i kontroli nad całą sceną.

Oto kilka kluczowych elementów związanych z fotografią studyjną:

  1. Oświetlenie: Jednym z głównych elementów w fotografii studyjnej jest kontrolowane oświetlenie. Fotografowie studyjni często korzystają z różnych źródeł światła, takich jak lampy błyskowe, światła ciągłe, softboxy czy lampy studyjne, aby uzyskać pożądane efekty i uniknąć niechcianych cieni.
  2. Tło: W studio fotograficznym często używa się jednolitego tła, które pozwala skupić uwagę na fotografowanym obiekcie. Tła mogą być różnokolorowe lub jednolite, a ich wybór zależy od zamierzonego efektu i stylu fotografii.
  3. Kontrola nad kompozycją: Fotografowie studyjni mają pełną kontrolę nad kompozycją zdjęcia. Mogą skupić się na szczegółach, eksperymentować z kątami, ustawiać oświetlenie w taki sposób, aby podkreślało cechy obiektu oraz stosować różnorodne techniki kompozycyjne.
  4. Sprzęt fotograficzny: Do fotografii studyjnej używa się zazwyczaj aparatów cyfrowych o wysokiej rozdzielczości, które pozwalają na uzyskanie szczegółowych i wyraźnych obrazów. W przypadku portretów mogą być używane specjalistyczne obiektywy, takie jak portretowe, aby uzyskać korzystne efekty.
  5. Retuszowanie i edycja: Po zrobieniu zdjęć, fotografowie studyjni często korzystają z programów do edycji fotografii, takich jak Adobe Photoshop, do retuszowania, poprawiania kolorów, usuwania niedoskonałości i dostosowywania ogólnej jakości obrazu.
  6. Zastosowania: Fotografia studyjna może być używana w różnych celach, takich jak portrety, sesje rodzinne, sesje ślubne, fotografie reklamowe produktów, zdjęcia mody czy fotografie artystyczne. Jest to także popularny sposób na uzyskanie profesjonalnych zdjęć do dokumentów lub portfolio.

Fotografia studyjna daje fotografowi pełną kontrolę nad procesem tworzenia obrazu, co pozwala na uzyskanie pożądanych efektów w kontrolowanych warunkach.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *