Oto piątka nominowanych do Nagrody Conrada

Emilia Dłużewska, Katarzyna Groniec, Maria Halber, Małgorzata Lebda i Ishbel Szatrawska – to według kapituły Nagrody Conrada autorki najlepszych debiutów prozatorskich 2023 roku. 10. gala wręczenia statuetki połączona z wykładem mistrzowskim Doroty Masłowskiej oraz premierą słuchowiska Chaszcze Elżbiety Łapczyńskiej i Michała Stępnia odbędzie się 27 października – na zakończenie Festiwalu Conrada.

Nagroda Conrada, przyznawana od 2015 roku, to pierwsze polskie wyróżnienie za debiut w dziedzinie prozy, rozumianej szeroko – zarówno jako twórczość fabularna, jak i non-fiction. „Naszym celem jest wsparcie twórców w bardzo ważnym dla nich momencie, przed wydaniem drugiej książki. Do najnowszej edycji konkursu zgłoszono blisko siedemdziesiąt tytułów. Spośród nich kapituła wybrała pięć najlepszych debiutów 2023 roku, zasługujących na najwyższą uwagę czytelniczek i czytelników” – mówi Urszula Chwalba, dyrektorka wykonawcza Festiwalu Conrada.

Pierwsza z nominowanych – Emilia Dłużewska – jest dziennikarką „Gazety Wyborczej”, na której łamach pisze o książkach, popkulturze, feminizmie i przemianach obyczajowych. Jej debiut literacki zatytułowany Jak płakać w miejscach publicznych (Znak Literanova) to osobista opowieść pacjentki zmagającej się z depresją. Autorka łączy elementy felietonu, wpisu z dziennika i komicznego monologu. „Czy osoba z depresją może być wesołą osobą?” – pyta Dłużewska i dodaje: „Czy ktokolwiek o zdrowych zmysłach może być wesołą osobą?”.

Katarzyna Groniec to ceniona piosenkarka oraz autorka tekstów i muzyki. W tym roku zdobyła Fryderyka za album Konstelacje w kategorii „Piosenka Literacka i Poetycka”. Akcja jej powieści Kundle (Wydawnictwo Nisza) toczy się na Górnym Śląsku – ćwierć wieku po wojnie, która zupełnie odmieniła społeczną rzeczywistość regionu. Bohaterowie Groniec to śląscy autochtoni, ale też przesiedleńcy z Kresów, Żydzi, Romowie i Niemcy. Góruje nad nimi instancja narracyjna, która widzi wszystko osobno. Bo niepełnych rodzin i niepewnych tożsamości scalić się nie da.

Kolejna z nominowanych – Maria Halber – jest poetką, autorką tekstów publikowanych m.in. w „Dwutygodniku”, „Małym Formacie” i „Piśmie”, a także współtwórczynią wydawnictwa Girls and Queers to the Front. Jej pierwsza książka prozatorska zatytułowana Strużki(Wydawnictwo Cyranka) opowiada o trudnej przyjaźni dwóch dziewczyn, które różnią się pod wieloma względami, a jednak udaje się im stworzyć bardzo silną więź. Halber w odświeżający sposób rekonstruuje okres dojrzewania i pierwszych zderzeń z rzeczywistością.

Nominację otrzymała również Małgorzata Lebda – poetka, ultramaratonka i miłośniczka rzek, uhonorowana m.in. Nagrodą Literacką Gdynia i Nagrodą im. Wisławy Szymborskiej za swoje tomy poetyckie. Oszczędny i sensualny debiut prozatorski Łakome (Wydawnictwo Znak) łączy wrażliwość na naturę, której częścią jest człowiek, z inwencją językową. Autorka tworzy wielowarstwową opowieść o sile żywiołów, zachłanności na życie i prywatnym kosmosie w momencie próby.

Piąta z nominowanych – Ishbel Szatrawska – jest dramatopisarką i teatrolożką. Publikowała m.in. w „Dialogu” i „Polityce”. Sztuki Totentanz. Czarna noc, czarna śmierć czy Żywot i śmierć pana Hersha Libkina z Sacramento w stanie Kalifornia przyniosły jej uznanie krytyków. Debiutancka powieść Szatrawskiej Toń (Wydawnictwo Cyranka) opowiada o dziejach kilku pokoleń rodziny związanej z dawnymi Prusami Wschodnimi, gdzie od wieków mieszały się tożsamości polska, mazurska, niemiecka i litewska. Śledzimy losy bohaterów i bohaterek, począwszy od czasów wojny, aż do współczesności, kiedy rozgrywa się najnowszy dramat uchodźców.

Zgłoszeń do konkursu dokonywali wydawcy oraz same autorki i autorzy. Grono nominowanych wybrała kapituła, do której należą znawcy i znawczynie literatury: Urszula Chwalba (kuratorka programu Kraków Miasto Literatury UNESCO), Julia Fiedorczuk (pisarka, poetka, tłumaczka i wykładowczyni), Monika Ochędowska (dziennikarka „Tygodnika Powszechnego”), Olga Stanisławska (eseistka, kuratorka i autorka reportaży) i Błażej Warkocki (krytyk literacki i wykładowca). Przewodniczącym kapituły jest profesor Michał Paweł Markowski (badacz literatury i wykładowca), a funkcję sekretarzyni nagrody sprawuje Joanna Szulborska (teatrolożka, nauczycielka akademicka i menedżerka kultury).

O tym, kto zdobędzie Nagrodę Conrada, zadecydują w połowie głosy kapituły, a w połowie – publiczności. Formularz jest już dostępny na stronie Festiwalu Conrada – głosowanie potrwa do 25 października do godz. 23.59. Gala Nagrody Conrada odbędzie się 27 października o godz. 19.00 w Małopolskim Ogrodzie Sztuki (Scena MOS Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, ul. Rajska 12). Tradycyjnie będzie to zwieńczenie Międzynarodowego Festiwalu Literatury im. Josepha Conrada. Galę poprowadzi dziennikarka i krytyczka literacka Georgina Gryboś, a wykład mistrzowski wygłosi pisarka Dorota Masłowska.

Podczas gali odbędzie się premiera słuchowiska Chaszcze zamówionego specjalnie na Festiwal Conrada. Tekst stworzyła Elżbieta Łapczyńska, laureatka Nagrody Conrada (2021) za Bestiariusz nowohucki. Autorem muzyki jest Michał Stępień, doceniany na całym świecie multiinstrumentalista, kompozytor związany z krakowską sceną metalową i ambientową (Hauntologist, Owls Woods Graves, Mgła, a ostatnio Alembik). Muzyka i wizualizacje Yany Maroz powstały na podstawie nagrań terenowych z Krakowa.

„Kraków ma swoją legendę, w której poły płaszczy poetów romantycznie łopoczą na wietrze podczas spaceru po Plantach. Jest jednak też Kraków nieokrzesany jak chaszcze. Wyobraźmy sobie, że wycieczkowy melex nagle zmienia kurs i zabiera nas na wyprawę w nieturystyczne części miasta, gdzie podobno nic nie ma, za to istnieją lokalne mity, legendy miejskie, znane wszystkim punkty orientacyjne. To będą opowieści niesamowite z obrzeży Krakowa” – mówi Olga Drenda, dyrektorka kreatywna Festiwalu Conrada i pomysłodawczyni projektu.

Fundatorem nagrody jest Miasto Kraków, a partnerami przedsięwzięcia są Fundacja Tygodnika Powszechnego i Krakowskie Biuro Festiwalowe – operator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO. Zwyciężczyni konkursu otrzyma statuetkę oraz kwotę trzydziestu tysięcy złotych. Nagroda obejmuje także miesięczny pobyt rezydencjalny w Krakowie i kampanię promocyjną wyróżnionej książki na łamach „Tygodnika Powszechnego”. Dotychczasowe laureatki to Liliana Hermetz, Żanna Słoniowska, Anna Cieplak, Weronika Gogola, Olga Hund, Dorota Kotas, Elżbieta Łapczyńska, Paulina Siegień i Urszula Honek.

Więcej z branży

Projektowanie graficzne to szerokie pojęcie, które obejmuje zarówno pracę z grafiką wektorową (samodzielne tworzenie obrazów), jak i z grafiką rastrową (przekształcanie i poprawianie zdjęć). Oprócz tych dwóch popularnych dziedzin projektowanie graficzne obejmuje również tworzenie grafik 3D, jak i prace związane ze składem i przygotowaniem tekstu do druku (DTP).

Jakie prace najczęściej zleca się grafikom? Do branżowej codzienności należy projektowanie grafik na media społecznościowe, na blogi firmowe, wszelkie typy ulotek, reklamówek, katalogów i plakatów promocyjnych.
To jednak dopiero początek długiej listy – po nich plasują się zlecenia na przygotowanie grafik i całych layoutów na strony www lub do aplikacji mobilnych. Każdy element, jaki widzisz na stronie, wyszedł spod ręki projektanta: tu nie ma miejsca na przypadki.

Bardziej złożone prace graficzne to… wspomniane tworzenie logo firmy. Profesjonaliści, którzy poważnie myślą o swojej marce, wiedzą, że logo to wisienka na torcie, jakim jest cały system identyfikacji wizualnej. To właśnie projektowanie takich kompleksowych rozwiązań jest najciekawszym i najbardziej satysfakcjonującym wyzwaniem w pracy grafika.

Jakie jeszcze prace zleca się projektantom w Polsce? Rosnąca popularność e-commerce zwiększa zapotrzebowanie zarówno na profesjonalny retusz zdjęć produktowych jak i… na fotorealistyczne wizualizacje 3D.
3D jest przy tym jednym z ważniejszych trendów w projektowaniu graficznym. Jego możliwości rosną – trójwymiarowe obrazy nie tylko zastępują prawdziwe produkty w katalogach firmowych, ale również oferują przedstawienia przekrojów, modele zamówień czy wizualizacje.

Osobną kategorią prac graficznych jest skład tekstu i przygotowanie go do druku. Wymaga nie tylko dużej cierpliwości i wyobraźni, ale również specjalistycznej wiedzy dotyczącej typografii.

Zarobki jak w każdej pracy są zależne od miasta w jakim mieszkamy, doświadczenia i umiejętności. Osoba początkująca zaczyna od niskich stawek 2000 - 2500zł miesiecznie. Grafik bardziej zawansowany 3000zł do 4000zł. Grafik specjalizujący się w grafice 3D, dobry ilustrator, dobry projektant interfejsów w dużym mieście może liczyć na zarobki 6000zł i w górę. 

Grafik komputerowy zapewnia kompleksową obsługę w swojej dziedzinie. Nie można jednak wymagać od grafika tego, by dokonywał czynności wykraczających poza zakres jego obowiązków. Dobrym przykładem są graficy zajmujący się projektowaniem stron internetowych. Są oni odpowiedzialni za stworzenie interfacu oraz grafiki witryny i jej podstron. Po ich stronie leży zmienienie projektu graficznego serwisu www w funkcjonującą całość. Jak już wspomniano, nie można jednak wymagać od grafika, by zakupił domenę, zapewnił hosting czy napisał teksty na stronę (chyba, że w umowie wyraźnie zastrzeżono, że takich czynności się podejmie).

Mimo, że istnieje wiele kategorii grafików, to wszyscy oni posiadają cechy wspólne. W szczególności cechą wspólną wszystkich grafików jest to, że czas, którypoświęcają na stworzenie danego projektu, to nie tylko godziny spędzone przed programami graficznymi. To także czas wykorzystywany na badania rynku czy opracowywanie koncepcji. Najbardziej typowym przykładem może być opracowanie wizytówki albo logo. Czas poświęcony na wykonanie ostatecznej wersji jest nieporównywalnie krótszy od tego potrzebnego na określenie, jakie logo będzie najbardziej odpowiednie dla danej branży oraz jaki układ elementów będzie prezentował się najlepiej.

Kolejnym elementem wspólnym charakterystycznym dla przedstawicieli tego zawodu jest brak związania grafikaz konkretnym miejscem pracy. Ze względu na fakt, że głównym narzędziem pracy grafika jest komputer, jego mobilność jest ograniczona jedynie dostępem do elektryczności oraz Internetu. Poszukując grafika nie powinniśmy ograniczać się więc do terenu zamieszkiwanej przez nas miejscowości. Powinniśmy natomiast poszukiwać osoby, której specjalizacja najbardziej odpowiada zleceniu, które zamierzamy jej powierzyć.

Wspólną cechą wszystkich grafików jest także to, że współpraca z nimi nie wymaga spotkania w cztery oczy. Wszystkie wytyczne jesteśmy w stanie powierzyć za pośrednictwem poczty elektronicznej, ewentualnie podczas rozmowy telefonicznej.

Niezależnie od specjalizacji, każdy grafik zmuszony jest do stałego rozwijania swoich umiejętności. Profesja grafika podlega nieustannym przemianom. Z roku na rok produkowane są komputery, które przewyższają swoją mocą obliczeniową dotychczasowe modele. To samo dotyczy oprogramowania. Softwere obecnie dostępny na rynku daje znacznie większe możliwości niż jego wcześniejsze wersje. Wywołuje to konieczność stałego zakupu nowego sprzętu i oprogramowania, ale również ciągłej nauki. Nie jest możliwe nadążanie za pojawiającymi się zmianami bez ciągłego dokształcania się.

Ilustrator – Grafik taki specjalizuje się w wykonywaniu rysunków (ilustracji). Rysunki takie mogą być wykonywane za pośrednictwem tradycyjnych technik (np. ołówek i kartka). Mogą być jednak tworzone także za pośrednictwem komputera – tak przy pomocy zewnętrznych urządzeń typu tablety graficzne, jak również jedynie przy wykorzystaniu znajdującego się w komputerze oprogramowania. Niezależnie od stosowanych narzędzi ostatecznym efektem pracy takiego grafika jest dwuwymiarowy obraz w formie cyfrowej, który może zostać wykorzystany jako symbol, maskotka strony czy też okładka książki.

Grafik 3D – Specjalizacją takiego grafika jest tworzenie modeli, które potem mogą zostać wykorzystane przy tworzeniu animacji, gier komputerowych, symulacji czy jako wirtualne makiety domów. Zlecając pracę takiemu grafikowi musimy mieć na uwadze, że tworzenie kompletnych trójwymiarowych struktur jest procesem o bardzo złożonym charakterze. Grafik 3D tworzy jedynie „szkielety” trójwymiarowych modeli. Efektem jego pracy jest więc jedynie siatka połączonych ze sobą linii. Siatka ta ma określony kształt – z łatwością możemy domyślić się, czy końcowym efektem ma być człowiek, czy też dzbanek. Model taki jest jednak pozbawiony kolorów czy innego rodzaju wypełnienia.

Specjalista od tworzenia grafiki 3D – Grafik komputerowy posiadający taką specjalizację tworzy wypełnienia dla modeli stworzonych przez wyżej opisanego grafika 3D. Mimo, iż określenie „specjalista od tworzenia grafiki 3D” sugeruje, że osoby takie pracują na modelach 3D, jest jednak inaczej. Tworzone przez nich tekstury są zawsze dwuwymiarowe. Są jednak wykonane w taki sposób, że po „zgięciu” idealnie przylegają do modelu 3D, dla którego zostały wykonane. By zrozumieć, jak wygląda stworzona przez takiego grafika tekstura, najłatwiej wyobrazić sobie schemat kostki, przedstawiony jako 6 kwadratów stykających się ze sobą bokami. Po wycięciu takiego rysunku i odpowiednim złożeniu powstanie idealny sześcian. Praca specjalisty od tworzenia grafiki 3D polega właśnie na odpowiednim pokolorowaniu owych ścian.

Fotografia studyjna

Fotografia studyjna to rodzaj fotografii, która jest wykonywana w kontrolowanych warunkach studia fotograficznego, zazwyczaj za pomocą specjalistycznego sprzętu oświetleniowego i tła. Fotografia studyjna charakteryzuje się starannym podejściem do oświetlenia, kompozycji, detali i kontroli nad całą sceną.

Oto kilka kluczowych elementów związanych z fotografią studyjną:

  1. Oświetlenie: Jednym z głównych elementów w fotografii studyjnej jest kontrolowane oświetlenie. Fotografowie studyjni często korzystają z różnych źródeł światła, takich jak lampy błyskowe, światła ciągłe, softboxy czy lampy studyjne, aby uzyskać pożądane efekty i uniknąć niechcianych cieni.
  2. Tło: W studio fotograficznym często używa się jednolitego tła, które pozwala skupić uwagę na fotografowanym obiekcie. Tła mogą być różnokolorowe lub jednolite, a ich wybór zależy od zamierzonego efektu i stylu fotografii.
  3. Kontrola nad kompozycją: Fotografowie studyjni mają pełną kontrolę nad kompozycją zdjęcia. Mogą skupić się na szczegółach, eksperymentować z kątami, ustawiać oświetlenie w taki sposób, aby podkreślało cechy obiektu oraz stosować różnorodne techniki kompozycyjne.
  4. Sprzęt fotograficzny: Do fotografii studyjnej używa się zazwyczaj aparatów cyfrowych o wysokiej rozdzielczości, które pozwalają na uzyskanie szczegółowych i wyraźnych obrazów. W przypadku portretów mogą być używane specjalistyczne obiektywy, takie jak portretowe, aby uzyskać korzystne efekty.
  5. Retuszowanie i edycja: Po zrobieniu zdjęć, fotografowie studyjni często korzystają z programów do edycji fotografii, takich jak Adobe Photoshop, do retuszowania, poprawiania kolorów, usuwania niedoskonałości i dostosowywania ogólnej jakości obrazu.
  6. Zastosowania: Fotografia studyjna może być używana w różnych celach, takich jak portrety, sesje rodzinne, sesje ślubne, fotografie reklamowe produktów, zdjęcia mody czy fotografie artystyczne. Jest to także popularny sposób na uzyskanie profesjonalnych zdjęć do dokumentów lub portfolio.

Fotografia studyjna daje fotografowi pełną kontrolę nad procesem tworzenia obrazu, co pozwala na uzyskanie pożądanych efektów w kontrolowanych warunkach.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *